زنگ خطر بم ۱۸ سال است که مینوازد
کهن شهر بم با خاک یکسان شده بود و روزگار ایران با انتشار خبر زلزله سیاه شد، آن روزها اگرچه شبکههای مجازی و اینترنت کم رونق بودند اما اخبار لحظهای زلزله از رسانه ملی و روایت تصویری ضجههای کودکان بی پناه، مادران داغدار نشسته بر تله ویرانه خانه هایشان، پدران بیل به دست با قامتی خمیده مشغول آواربرداری، دست های بی جان بیرون مانده از زیر آوار، دختربچههای عروسک در آغوش گرفته و به خواب ابدی رفته و ... هرگز از خاطره ها پاک نمی شود و مرورشان داغی تازه بر دل می نشاند.
از فاجعهای انسانی که عمق آن به تدریج برای همه مشخص شد ۱۸ سال میگذرد فاجعه ای که علاوه بر تخریب خانه ها و خسارات هنگفت اقتصادی، هزاران کشته و مجروح و کودک و زن بیسرپرست و بیخانمان و خسارات مالی زیادی بر جای گذاشته است. ضایعه نخاعی برای دهها شهروند، قطع عضو، جنون، افسردگی، معلولیت و بیماریهای روانی نیز سوغات شوم زلزلهی بم برای مردم این دیار بوده است و زخم عمیق بم که هیچگاه درمان نشد!
روایت تلخ مسوولان از گورهای دسته جمعی
پس از وقوع حادثه در بم، تنها یک سوم از جمعیت شهر بم زنده ماندند و به گفته اسماعیلی، رئیس شورای شهر وقت شهر بم با توجه به تخریب ۱۰۰ درصدی منازل در برخی مناطق بم، تعداد تلفات بیش از ۵۰ هزار نفر بوده است. به گفته وی در روزهای اول هر کس به فکر تدفین عزیزان خود بود و به وسیله لودر گودالهایی ایجاد میشد و اجساد بهطور دستهجمعی به خاک سپرده میشدند و کسی در آمارگیری دخالت نداشته است.
شش روز پس از زلزله بم، رئیس شورای این شهر گفته بود هر کسی آشنایی داشته، محل دفن آشناهای خود را نشان داده، ولی آنها که کسی را نداشتهاند و از شهرهای دیگر برای مشخص شدن وضعیت آنان به بم نیامدهاند، هنوز زیر آوارها هستند.
مدیران به هوش باشند
زلزله یا سیل نه جای کینهورزی از طبیعت دارند نه مجال عزاداری به ما میدهند. باید دانست که برنامه ریزی و عمل در مسیر توسعهی پایدار رکن اصلی مدیریت شهری است. نگاهی به مدل شهرسازی در بم و شهرهایی که در دهههای اخیر ویرانی زلزلهها را تجربه کردهاند موید این نکته است که در هیچکدام از این شهرها ساخت و بافت شهر متناسب با الگوهای علمی و توسعه پایدار مبتنی بر کاهش ریسک خطرات طبیعی نبوده است.
زلزله بم به زنگ خطری برای مدیریت کلان شهرها و نشانهای از لزوم توجه به اصول علمی و مهندسی در ساخت و توسعهی شهرها تبدیل شد. وقوع بیش از ۲۱ زلزلهی بالای ۶ ریشتر در یک قرن اخیر در ایران گواه خطر بزرگی است که همواره تهدیدکننده جان و مال و زندگیهای مردم ماست.