آسیبهای اجتماعی سلامت روانی جامعه را در هم میشکنند
22 اردیبهشت 1401 | 08:30
علی نوری در گفت وگو با آتیهآنلاین بیان کرد: در رویکرد نظم اجتماعی؛ جامعهشناسی انحرافات رفتارهایی را در نظم اجتماعی برای مطالعه انتخاب میکند که از رفتارهایی که در نظام اجتماعی بهعنوان «رفتارهای بهنجار» تعیین شدهاند، انحراف پیدا میکنند. ملاک تعریف سلامت و بیماری اجتماعی ارزشهای فرهنگی و رفتاری است.
وی با اشاره به تمایز مفهومی بین نظام اجتماعی و نظام سیاسی در این رویکرد، افزود: این تمایز خود میتواند موجب ایجاد دو فرم از نظام هنجاری و ساختارهای ارزشی شود این تمایز و اختلاف در جامعهای مثل ایران در چهل ساله اخیر در روند تاریخی موجب شکافهای ذهنی بین هنجارهای اجتماعی مورد پسند جامعه و هنجارهای رسمی گردیده است.
این جامعه شناس با بیان اینکه مسایل اجتماعی به وجودآورنده و تولیدکننده آسیب های اجتماعی هستند، تشریح کرد: رویکرد کلان نظریههای انتقادی یا تضاد اجتماعی ریشههای انحراف اجتماعی را در ساختار نظام موجود جستوجو می کند و مسایل اساسی اجتماعی مانند توزیع نابرابر فرصتهای اقتصادی و اجتماعی، فقر و فرهنگ بیگانگی را مورد توجه قرار می دهد و مسایل و آسیب های اجتماعی را در رابطه با ساختارهای کلان جامعهای مورد بررسی قرار میدهد.
این آسیبشناس مسایل اجتماعی افزود: مسایل اجتماعی کارخانه تولید آسیب های اجتماعی هستند، اگرچه آسیب های اجتماعی بیشتر دیده می شوند؛ تاکید می کنم مسایل علل و ریشه بروز آسیب ها هستند. آسیب ها به دنبال بروز مسایل اجتماعی در جامعه نمودار می شوند؛ در جامعه ای با وضعیت اقتصادی نامطلوب، آمار بیکاری و نرخ تورم و گرانی روزافزون می شود و این مسایل زمینه و بستر بروز آسیب هایی مانند اعتیاد، طلاق، خودکشی و...را در جامعه ایجاد می کنند و افزایش می دهند.
نوری با تاکید بر اینکه منشأ آسیبهای اجتماعی به بروز اختلال یا شکست در روابط اجتماعی و عدم توانایی جامعه در منسجمکردن خود برمی گردد، افزود: انسجامی اجتماعی انسانها را به هم پیوند می دهد و هر جامعه ای بر مبنای این نزدیکی شکل می گیرد؛ مفهوم پاتولوژی، مفهومی است که از پزشکی وام گرفته شده است و فرض بر این است که جامعه به عنوان یک ارگانیسم و بدن احتمال دارد که دچار آسیب شود. همان طور که بدن انسان دچار آسیب و بیماری می شود، این بیماری هنگامی بروز پیدا می کند انسان های فقدان انسجام جمعی دچار انزوا و بیگانگی می شوند کشیده شدن و سوق دهی آنها به سمت رفتارهای مجرمانه و خشونت آمیز بیشتر می شود، این خشونت گاه فرد را به سمت نابودی خود فردی که خودشکی و یا اعتیاد است ترغیب می کند و یا اینکه می تواند فرد را به نابودی دیگران و قتل بکشاند در هر صورت افرادی که پیوند خود را با جامعه از دست می دهند به سوی انواع آسیبها از جمله سرقت، افسردگی، بیانگیزگی تا اعتیاد و خودکشی... می کشاند.
این مدرس دانشگاه بر نقش نهاد خانوده در حل مسایل اجتماعی تاکید کرد و گفت: خانواده، کوچکترین نهاد اجتماعی است که اساس و زیرساخت واحدهای بزرگتر به شمار میرود. میزان موفقیت و سهمی که افراد برای ایفای نقش در واحدهای بزرگ اجتماعی ایفا میکنند بستگی تام به نحوه رشد و تربیت و شکوفاییاستعدادهای آنها در کانون خانواده دارد. اگر نهادخانواده در شناسایی، واکاوی و حل مسایل مهارت داشته باشد قطعا می تواند در مسیر کاهش بروز آسیب های اجتماعی در جامعه موثر باشد.