ازدواج ضرورت است اما ابزار میخواهد
به گزارش آتیهآنلاین، آنچه زندگی انسان را از سایر موجودات خاکی مجزا میکند، توانایی انتخاب است. هر فردی در زندگی با انواع و اقسام انتخابها روبرو میشود. انتخاب دوست، رشته تحصیلی، دانشگاه و ... اما مهمترین انتخاب در دوران زندگی هر فردی، انتخاب همسر است.
رغبت و یا بیرغبتی جوانان امروز نسبت به ازدواج مسالهای حساس و قابل تامل است. بررسی کارشناسانه و آسیبشناختی این موضوع میتواند راهگشای حل بسیاری از مشکلات اجتماعی و فرهنگی کشور باشد.
مسأله تمایل کمتر نسل جوان به ازدواج، بحرانی جهانی است. براساس آمارهای موجود در چند سال اخیر در کشور امریکا تعداد مردان زیر ۳۰ سالی که اصلا تمایلی به برقراری رابطه منجر به ازدواج ندارند به میزان ۳ برابر افزایش داشته است و این روند با نسبتی تقریبا مشابه در کشور ژاپن هم دیده میشود اما در عین حال، یافتههای تحقیقی در کشور ما در سال ۱۳۹۹ بر روی بیش از ۳ هزار نفر نشان داد که بیش از۶۰ درصد جوانان به ضرورت ازدواج باور دارند و داشتن دو فرزند را مطلوب میدانند اما به دلایل مختلف موفق به ازدواج نشدهاند.
تاثیر ازدواج بر جمعیت
در بند دوم از سیاستهای کلی جمعیت ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری، به بحث ازدواج وتشکیل خانواده تاکید شده و در بند چهارم نیز به تحکیم بنیاد خانواده اشاره شده است، ازدواج و تحکیم خانواده از این جهت که از نظر کمی و کیفی بر جمعیت تاثیر میگذارد بسیارمهم است.
تولد فرزند و فرزندآوری درکشور ما پس از تشکیل خانواده است. بنابراین در قدم اول باید خانواده تشکیل شود. ازدواج، قدم اول تشکیل خانواده است. براساس اطلاعات وزارت بهداشت، بیش از ۹۵ درصد خانوادهها به دنبال این هستند که فرزند اولشان را به دنیا بیاورند. ۱۲.۵ میلیون فرد در آستانه ازدواج هستند و هنوز ازدواج نکردهاند این تعداد تبدیل به ۶ میلیون و ۲۵۰ هزار زوج میشوند اگر قرار باشد ۹۵ درصد از این افراد بخواهند فرزند اولشان را به دنیا بیاورند، بیش از ۵ میلیون کودک به دنیا خواهدآمد، ۸۰ درصد از این تعداد زوجها نیز تصمیم میگیرند که فرزند دومشان را به دنیا بیاورند.
با یک حساب سرانگشتی متوجه میشویم تعداد افرادی که در آستانه ازدواج هستند، اگر ازدواج کنند و تصمیم به فرزندآوری داشتهباشند، چیزی حدود هشت میلیونکودک به جمعیت کشور اضافه خواهد شد. البته جدا از بحث فرزندآوری، ازدواج را از این جهت که باعث تشکیل خانوداه میشود، نیز باید ترویج کرد چون تشکیل و تحکیم خانواده یکی از مهمترین مبانی هر جامعهای، به خصوص جوامع اسلامی است.
رفتارهای ضداخلاقی مانع ازدواج و تشکیل زندگی
سحر فلاحتی کارشناس ارشد حقوق در گفتوگو با آتیهآنلاین، نبود عشق و علاقه واقعی و دمدمی مزاج شدن جوانان به خصوص مردان را یکی از دلایل بالارفتن سن ازدواج خواند و گفت: دختر امروزی نمیتواند به خواستگاری که قبلا مرتکب رفتارهای ضداخلاقی بسیاری شده است جواب بله بگوید و شاید این موضوع نیز در نقطه مقابل برای مردان مصداق داشته باشد.
وی بیکاری، کم درآمدی و یا بیدرآمدی جوانان را یکی از موانع بر سر راه ازدواج جوانان امروزی دانست و افزود: تازه در صورت وجود علاقه و رضایت باز نمیتوان با درآمد اندک و یا بیکاری و نداشتن وسایل اولیه، زندگی خوش و یا با دوامی را انتظار داشت.
نقش تسهیل فرایند ازدواج در کاهش تبعات بحران سالمندی
امید خداوردی ۳۷ ساله در گفت وگو با ما مسایل اجتماعی را یکی از موانع بر سر راه ازدواج خواند و گفت: در کنار مشکلات فردی و خانوادگی، نبود شرایط اولیه تشکیل خانواده سبب بیرغبتی جوانان به مساله ازدواج است.
خداوردی تاکید کرد: با توجه به اینکه کشور ما در آستانه بحران سالمندی قرار دارد بنابراین باید در جهت هموار شدن زمینه ازدواج اقدامات جدی در دستور کار قرار گیرد.
وی ادامه داد: اگر شرایط مناسب شغلی و در شأن جوانان تحصیلکرده فراهم شود که با فراغ بال بتوانند نیازهای خانواده خود را تامین کنند قطعا به ازدواج و تشکیل زندگی متمایل میشوند.
خداوردی گرانی مسکن را مشکل اساسی دیگر بر سر راه ازدواج جوانان خواند و عنوانکرد: در صورت برطرف شدن این مشکل، با کمی مدارا و احساس همدلی میتوان شاهد وقوع ازدواجهای آسان و موفق در کشور بود و اگر شرایطی برای خانهدار شدن سریع جوانان ایجاد شود یکی از موانع جدی ازدواج از میان برداشته میشود.
تاثیر رواج دوستیهای خیابانی و آنلاین در بالارفتن سن ازدواج
احسان بابایی جوان ۲۷ ساله در گفت وگو با ما زندگی سالم را در داشتن شغلی مناسب که بتواند تمام نیازهای خانواده را برآورده کند دانست و گفت: اگر ساختار اقتصادی کشور اصلاح شود قطعا با ایجاد مشاغل پایدار و رونق تولید، نرخ بیکاری نیز کاهش پیدا میکند و در این صورت جوانان به تشکیل زندگی مشتاق و امیدوار می شوند.
این جوان تحصیلکرده رشته تاریخ با تاکید بر نقش تغییر الگوهای رفتاری و استانداردهای زندگی بر ازدواج گفت: جوان امروزی باید با نگاهی واقع بینانه اشتغال زنان و ایفای نقش محوری آنها را در اقتصاد خانواده بپذیرد، چرا که بعضی اوقات همین مساله مانع شکلگیری زندگیهای مشترک میشود.
بابایی رواج دوستیهای خیابانی وآنلاین را در بالارفتن سن ازدواج موثر دانست و افزود: این دوستیها دورنمای ساختگی برای ارضای نیازهای عاطفی، روحی- روانی و جسمی ایجاد میکنند که بعضا در آینده برای طرفین این نوع روابط دردسرهای به مراتب بدتری از تنهایی ناشی از ازدواج نکردن ایجاد میکنند.
وی آسیب دوستیهای پیش از ازدواج را در اغلب موارد برای جوانان جبرانناپذیر دانسته و سهم صدمات روحی و اجتماعی وارده بر دختران را بیشتر عنوان کرد.
این جوان تحصیلکرده با تاکید بر اینکه مسایل اقتصادی و معیشتی یکی از علل عمده بالارفتن سن ازدواج است در خصوص راهکار درمان این معضل گفت: ایجاد هماهنگی بین تمام ارکان های دولت برای افزایش فرصتهای شغلی قدمی اساسی و راهگشا است.
بابایی بااشاره به رشد جمعیت سالمندی در ایران بر ضرورت ازدواج و فرزندآوری بیشتر تاکید کرد و افزود: بحران سالمندی یکی از چالش های جدی پیش روی کشور است و اگر قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت به صورت دقیق و کامل اجرا شود و از سوی دیگر زمینه ازدواج آسان برای جوانان فراهم شود تا حدودی میتوان به عبور آسان کشور از بحران پیش رو امیدوار شد.
یکی از موانع ازدواج، کاهش حس مسئولیتپذیری
خانم آموزگار ۳۸ سالهای در گفت وگو با آتیهآنلاین با تاکید بر اینکه قصد ازدواج ندارد، گفت: دیدن مدام و هر روزه ازدواج های ناموفق که در نهایت به طلاق منجر میشود من را به تشکیل زندگی مشترک بیاعتماد کرده است.
وی بیانکرد: علت ازدواج نکردنم این است که احساس میکنم نسبت به گذشته مسئولیتپذیری پسران کمتر شده است و این بیمسئولیتی آنها را به تن پروری و تنبلی عادت داده است.
این دبیر آموزش و پرورش تصریح کرد: زمانی که یک جوان بیمسئولیت قصد ازدواج میکند به منظور پوشش کمبودهای خود و تامین هزینههای زندگی، زن شاغل و تحصیلکرده را انتخاب میکند که متاسفانه تشکیل زندگیهای مشترک در سایه چنین انگیزههایی در آینده با مشکلات بسیاری مواجه خواهند شد.
این آموزگار ایجاد رغبت در جوانان برای تشکیل زندگی مشترک را نیازمند فرهنگسازی و اصلاح زیرساخت های اقتصادی واجتماعی عنوان کرد.
ایمنی در برابر فسادهای اخلاقی
سبحان جلالی ۳۵ ساله با اشاره به اینکه سال گذشته ازدواج کرده است، در خصوص انگیزه خود در خصوص تشکیل زندگی مشترک در گفت وگو با ما گفت: ازدواجهای موفق، آرامش و تسکین خاطر برای زوجین به ارمغان میآورند.
جلالی مشکلات پیشروی ازدواج جوانان را در مقایسه با ازدواجهای قدیم را متفاوت و متعدد خواند و افزود: پدران و مادران ما به صورت سنتی ازدواج کردند و اغلب آنها زندگی موفقی داشتند اما زندگی جوانان امروز بسیار متلاطم و پرتنش است.
وی افزود: بهبود شرایط اقتصادی، کنترل تورم و همچنین ایجاد مشاغل پایدار از عوامل مهمی هستند که می توانند جوانان را به ازدواج و تشکیل زندگی مشترک ترغیب کنند.
جلالی تاکید کرد: دستگاهها و مسئولان مرتبط با موضوع جوانان باید با خودشان و مردم صادق باشند. اراده و عزم آنها باید بر این باشد که مسایل و مشکلات جوانان، به ویژه مقوله موانع پیش روی ازدواج را ریشهای آسیبشناسی کنند و در جهت جلوگیری از تبعات متعدد تاخیر در ازدواج، سیاست و راهکارهای درست را اجرایی کنند.
این تحصیلکرده رشته مدیریت افزود: انگیزهام از ازدواج این بود که خودم را در برابر بسیاری از فسادهای اجتماعی و اخلاقی حفظ کنم و امیدوارم که مسایل و مشغلههای مادی، زندگی مشترکمان با چالش جدی مواجه نکنند.
مدرن شدن شیوه زندگی، دلیل بالارفتن سن ازدواج
فاطمه سادات موسوی دکترای جامعهشناسی و پژوهشگر در گفتوگو با آتیهآنلاین گفت: دنیای مدرن امروز سبب تقسیم کار اجتماعی پیچیده و مشاغل متعددی شده است و متخصص شدن در این مشاغل مستلزم سالها آموزش در مدرسه و دانشگاه است.
موسوی افزود: به طور معمولفرد برای رسیدن به حداقل مدرک آموزشی یعنی دیپلم، یازده سال در مدرسه آموزش میبیند و برای دستیابی به مدرک کارشناسی ارشد، حداقل هفت سال زمان در دانشگاه صرف میکند.
این پژوهشگر عنوان کرد: یک مرد جوان در ۲۴ سالگی که از دانشگاه فارغ التحصیل میشود تازه بعد از آن نزدیک دو سال از عمرش را صرف خدمت سربازی و جست وجوی در بازار کار می کند و پس از ورود به بازار کار باید چندین سال تلاش کند تا که بتواند برای ازدواج پساندازی اندوخته کند. در خوشبینانه حالت ممکن نزدیک ۳۰ سالگی شاید بتواند شرایط ازدواج را برای خود مهیا کند.
وی بااشاره به مختصات جامعهای که در آن زندگی حضرت فاطمه (س) میتواند به الگوی اثرگذاری تبدیل شود، گفت: مهمترین نکته شیوه زندگی حضرت زهرا(س) و حضرت علی (ع) زندگی ساده و دور از تجمل آنها است که متاسفانه در جامعه امروز ما تجملگرایی حرف اول را میزند و همین مساله هزینههای تشکیل زندگی را به شدت بالا برده است.
این جامعهشناس برگشت به دوران سادهزیستی و صمیمیتهای خانوادگی را نیازمند عزم فرهنگی دانست و افزود: یکی از مهمترین وظایف مسئولان ایجاد شغل و کاهش نرخ بیکاری است و جوانی که کار مطمئن و درآمد کافی داشته باشد میتواند با فراهمکردن وسایل اولیه زندگی و اجاره آپارتمانی، زندگی تشکیل دهد و در این چنین شرایطی تشویق چندانی نیز لازم نیست.