اختراعی از آینده؛ لنزی برای تشخیص بیماری‌ها

موجو ویژن، شرکتی است که از سال ۲۰۱۵ نمونه‌های اولیه خود از این نوع لنز را ارتقا داده است. پروژه چدید این شرکت شامل لنزهای واقعیت افزوده است که علاوه بر اصلاح دید، به فرد امکان می‌دهد انواع اطلاعات را از طریق یک میکرو نمایش‌گر ال ای دی به اندازه یک دانه شن بر روی لنز خود ببینید.

ایده‌ ساخت چنین لنزهایی در کوتاه‌مدت، ایده‌ای آینده‌نگر به نظر می‌رسد، اما بسیاری از پیشرفت‌های تکنولوژیکی که امروز داریم نیز ۲۰ سال پیش تخیلی بنظر می‌رسیدند. با این همه متخصصان معتقد نیستند که این نوع لنزهای تماسی به زودی بخشی از زندگی روزمره شود، به ویژه به دلیل هزینه بالای این لنزها. هر چند سرعت پیشرفت و علاقمندی در این زمینه کم نیست.

شرکت سونی، چند سال پیش برای ثبت اختراع لنزهایی که می‌توانند فیلم ضبط کنند درخواست داد و شرکت سامسونگ نیز همین کار را برای لنزهای مجهز به دوربین و نمایشگری که تصاویر را مستقیماً در چشم کاربر پخش می‌کند، انجام داده بود. همچنین برخی از محققان در تلاش برای ایجاد لنزهای رباتیکی هستند که می‌توانند با یک چشم به هم زدن بزرگ‌نمایی و کوچک‌نمایی کنند و برخی دیگر روی لنزهای تماسی دید در شب کار می‌کنند که می‌تواند در صنایع نظامی مورد استفاده قرار گیرد.

با این همه زمینه مورد علاقه مشترک دانشمندان و غول‌های تکنولوژی برای استفاده از ظرفیت لنزهای تماسی، حوزه سلامت است. نتیجه تحقیقات منتشر شده در مجله Advanced Materials Technologies نشان می‌دهد که حسگرهای لنز تماسی را می‌توان برای کنترل بر بسیاری از بیماری‌ها استفاده کرد: «وجود نشانگرهای زیستی در مایع اشک می‌تواند بوجود آمدن لنزهای تماسی تشخیصی را توجیه کند که به تشخیص و درمان بیماری‌های سیستمیک و چشمی مانند دیابت، سرطان و سندرم چشم خشک کمک می‌کند».

متخصصان پیش‌بینی می‌کنند که لنزهای آینده می‌توانند فشار چشم را کنترل کنند، به تشخیص گلوکوم (بیماری که به عصب بینایی آسیب می‌زند) بپردازند و حتی تصاویری از عروق شبکیه برای تشخیص زودهنگام فشار خون، سکته و دیابت را ثبت کنند. برای بیماران مبتلا به دیابت، لنزهایی که قادر به اندازه گیری سطح گلوکز خون هستند مفید خواهد بود، چیزی که سال‌هاست شرکت‌هایی مانند گوگل و مایکروسافت روی آن کار می‌کنند.

در حال حاضر محدودیت‌های این نوع لنزها این است که به طور کلی می‌توانند تنها یک نشانگر زیستی مانند گلوکز یا اسید لاکتیک را در چشم شناسایی کنند. احتمالاً توسعه لنزهایی که قادر به تشخیص چند جزء شیمیایی به صورت همزمان هستند، لنزهای تماسی را به عنوان ابزارهای زیست پزشکی قدرتمندتر می‌کند.