جهان در انتظار توافق ۲۰ میلیون تنی غلات
مسکو در ماه ژوئیه طی قراردادی اجازه صادرات غلات به اوکراین در دریای سیاه را داده بود که تا چند روز دیگر در ۱۹ نوامبر منقضی میشود. سازمان ملل می گوید ۱۰ میلیون تن غلات و سایر مواد غذایی از اوکراین بر اساس این توافقنامه صادر شده است که به جلوگیری از بحران جهانی غذا کمک میکند.
اما روسیه درباره محمولههای غلات و کود خود بارها اعلام نارضایتی کرده است، اگرچه این محمولهها مستقیماً توسط تحریمهای غرب هدف قرار نمیگیرند اما عملاً مسدود میشوند زیرا تحریمها دسترسی کشتیها روسی را به منابع مالی، بیمه و بنادر کاهش داده است.
در بیانیه مسکو آمده است که محمولههای غلات اوکراین و «عادیسازی» صادرات محصولات غذایی روسیه، بخشهای جداییناپذیر از یک بسته یکپارچه اقدامات برای تضمین امنیت غذایی در جهان است. نماینده روسیه در مذاکرات روز جمعه و در ادامه این بیانیه افزود: «مشخص است که تنها تضمین دسترسی بدون مانع به مواد غذایی و کودهای شیمیایی روسیه در بازارهای جهانی، دستیابی به ثبات قیمت را ممکن میسازد و محصول آتی را تضمین میکند».
پیش از این قرار بود مقامات ارشد سازمان ملل روز جمعه با یک هیئت بلندپایه روسیه در ژنو دیدار کنند تا در مورد تمدید قرارداد صادرات غلات دریای سیاه اوکراین و تلاشها برای تسریع حرکت محمولههای مواد غذایی و کودهای شیمیایی روسیه به بازارهای جهانی گفتگو کنند. سازمان ملل متحد نیز در روز جمعه طی بیانیهای اعلام کرد که طرفین «در اجرای طرح غلات دریای سیاه در حال گفت و گو هستند و تا به اینجا گفتو گوها پیشرفت خوبی داشته است».
سخنگوی سازمان ملل روز چهارشنبه گفت: «امیدواریم که این گفتگوها باعث پیشرفت در تسهیل صادرات بدون مانع مواد غذایی و کودهای شیمیایی از روسیه به بازارهای جهانی شود». بخش مهمی از بسته پیشنهادی سازمان ملل نیز تسهیل صادرات غلات و صادرات کود روسیه است. سازمان ملل متحد اعلام کرد که صادرات غلات روسیه افزایش یافته، اما باید برای کاهش اثرات تحریمهای غرب بر صادرات کودهای روسیه تلاش کرد.
پس از جنگ روسیه و اوکراین مسئله غلات به یک بحران جهانی تبدیل شده است، حدود بیست میلیون تن غلات صادراتی به همراه سایر مواد غذایی مانند ذرت و روغن آفتابگردان در دریای سیاه امکان خروج را از دست دادهاند.
روسیه در ۲۹ اکتبر پس از حمله به ناوگان خود در دریای سیاه، برای مدت کوتاهی مشارکت در این قرارداد را به حالت تعلیق درآورد، اما تنها چهار روز بعد ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه، پس از میانجیگری رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، به مفاد قرار داد بازگشت. روسیه اوکراین را متهم کرد که از این قرارداد به عنوان پوششی برای هدف قرار دادن کشتیهای روسی در کریمه استفاده میکند. اتهامی که اوکراین نه تایید و نه رد کرده است.
در حالی که روسیه همکاری خود را از سر گرفته است، پوتین گفت که این حق برای مسکو محفوظ است که دوباره از قرارداد بیرون بیاید. با این حال پوتین گفت که اگر روسیه از قرارداد خارج شود، مانعی برای ارسال غلات از اوکراین به ترکیه وجود نخواهد داشت.
به گفته سازمان ملل متحد، بیش از ۱۰ میلیون تن غلات و سایر مواد غذایی از اوکراین تحت این قرارداد صادر شده است. این سازمان هشدار داده که جنگ روسیه و اوکراین بحران جهانی غذا را بدتر میکند و دهها میلیون نفر را به گرسنگی میکشاند.