تحقق سیاستهای جمعیتی در برنامههای کلان تأمیناجتماعی
همچنین راهاندازی مراکز مشاوره فرزندآوری برای ارائه خدمات مشاورهای و آموزشی رایگان به بیمهشدگان درباره بارداری و تشویق مادران باردار به کاهش زایمان غیرطبیعی (سزارین) از مهمترین اقدامات این سازمان در راستای تحکیم بنیان خانواده بهشمار میرود. ضرورت رشد جمعیت و اثرات مثبت آن بر جامعه و آینده تأمیناجتماعی بر اساس سیاستهای کلی این بخش و با تکیه بر قوانین و مقررات بالادستی حوزه جمعیت و بیمههای اجتماعی توسط این سازمان، سیاستگذاری و دنبال میشود.
قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در اجرای اصل (۱۲۳) قانون اساسی در کمیسیون مشترک طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده مجلس شورای اسلامی در قالب ۷۳ ماده تصویب و در آبانماه سال ۱۴۰۰ توسط رییسجمهور ابلاغ شد. بند هشتم سیاستهای کلی تأمیناجتماعی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری در فروردینماه سال ۱۴۰۱ به تحکیم خانواده و فرزندآوری اشاره دارد که سازمان در راستای اجراییشدن آن در بخشهای بیمهای، حمایتی و امدادی، راهکارهای تخصصی ارائه کرده است.
جوانی جمعیت
مدیرعامل تأمیناجتماعی درباره اقدامات این سازمان در حوزه جوانی جمعیت گفته است: «یکی از اتفاقات خوب در دولت سیزدهم، حمایت از زوجین نابارور و راهاندازی بیمه ناباروری بود که تاکنون سازمان حدود دو هزار میلیارد ریال در بحث جوانی جمعیت هزینه کرده است.» میرهاشم موسوی پنجشنبه (۱۵ دیماه) در نشست مشترک با وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: «افزایش مرخصی زمان بارداری از ۶ماه به ۹ماه نیز در این دوره محقق شد.»
کمکهزینه ازدواج
سازمان تأمیناجتماعی برای حمایت از زوجهای جوان، طرح ارائه کمکهزینه ازدواج را از سالهای گذشته اجرایی کرد که این اقدام در تحقق موضوع جوانی جمعیت و تحکیم بنیان خانواده مؤثر است. شرایط برخورداری کمکهزینه ازدواج برای بیمهشدگان اجباری تحتپوشش تأمیناجتماعی بر اساس ماده (3) قانون این سازمان بهمناسبت اولین ازدواج و در صورت احراز شرایط قانونی، معادل یک ماه متوسط مزد یا حقوق بهصورت بلاعوض محسوب میشود. معاون نظارت و تعهدات کوتاهمدت اداره کل امور بیمهشدگان تأمیناجتماعی پیش از این میزان پرداخت کمکهزینه ازدواج برای بیمهشدگان واجدشرایط را در ششماه اول سال جاری ۵۳هزار و ۹۸۵نفر عنوان کرد و گفت: «برای این کمکهزینه مبلغ ۲۵۴ میلیارد تومان به این افراد پرداخت شد.» محمد بایندریان افزود: «در سال گذشته نیز ۹۲هزار و ۹۵۹نفر از افراد واجدشرایط ۳۲۲میلیارد تومان کمکهزینه ازدواج دریافت کردند.»
افزایش مرخصی زایمان
تأمیناجتماعی برای کمک به بانوان شاغل باردار نیز طرح افزایش مرخصی زایمان را در دستور کار قرار داد تا با ارائه خدمت به مادران باردار در راستای تحکیم بنیان خانواده، گامی برداشته باشد. برای اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت درمجموع مبلغ ۱۲هزار میلیارد تومان در قانون بودجه سال 1401 محقق شد تا از این طریق خانوادههای دارای شرایط از مزایای این مهم برخوردار شوند. پرداخت 232هزار مورد کمکهزینه مرخصی زایمان با مبلغ 1055میلیارد تومان در 9ماهه سال جاری یکی از برنامههای اثربخش تأمیناجتماعی برای زنان بیمهشده واجد شرایط بهشمار میآید. سال گذشته نیز ۹۲۵ میلیارد تومان به بیش از ۲۳۴هزار نفر بیمهشده مشمول مرخصی زایمان در تأمیناجتماعی پرداخت شد. شرط پرداخت هزینه کمکبارداری براساس ماده (67) قانون تأمیناجتماعی، داشتن سابقه پرداخت حقبیمه 60 روز ظرف یک سال قبل از زایمان است. میزان هزینه کمکبارداری این زنان دوسوم آخرین حقوق بیمهشده بر اساس ماده (۶۳) قانون تأمیناجتماعی است که حداکثر برای مدت ۱۲هفته در مجموع قبل و بعد از زایمان، بدون کسر سه روز اول به زنان مشمول پرداخت خواهد شد.
به موجب بند «الف» ماده (۱۷) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، افزایش مدت مرخصی زایمان با پرداخت تمام حقوق و فوقالعادههای مرتبط به ۹ماه تمام محقق شد. این مرخصی برای تولد دوقلو و بیشتر، ۱۲ماه است که با درخواست مادر تا دو ماه از این مرخصی در ماههای پایانی بارداری قابلاستفاده خواهد بود. طبق محاسبات انجامشده، اجرای این قانون در سال گذشته ۴۶۴میلیارد تومان و در سال جاری 1434میلیارد تومان بار مالی برای تأمیناجتماعی ایجاد کرده و مبلغ 1865میلیارد تومان نیز برای سال آینده آن پیشبینی میشود.
خدمات مراکز ملکی
تأمیناجتماعی در راستای اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در مراکز ملکی نیز برنامههایی برای تشویق افراد به فرزندآوری با ارائه مشاوره جهت افزایش جمعیت دارد. اکنون در مراکز سرپایی این سازمان ضمن استانداردسازی بلوکهای زایمان، انواع روشهای نوین زایمان از جمله در آب، بدون درد و فیزیولوژی را برنامهریزی کرده است. کاهش زایمان غیرطبیعی (سزارین) نیز با توجه به داشتن بار مالی فراوان برای خانوادهها و تأمیناجتماعی در راستای سیاستهای تشویقی حمایت از خانوادهها در دستور کار سازمان قرار گرفت. بر اساس برنامهریزیهای انجامشده اکنون در تمامی مراکز ملکی تأمیناجتماعی انواع روشهای بیدرد زایمان با استفاده از دستورالعملهای دارویی زیرنظر متخصصان بیهوشی یا زنان و زایمان انجام میشود.
استفاده از آروماتراپی (رایحهدرمانی و استفاده از بخور و موادمعطر که سبب آرامش مادر میشود)، موسیقیدرمانی، زایمان در آب از جمله این روشها بهشمار میرود.
مراکز مشاوره فرزندآوری
ارائه خدمات مشاوره فرزندآوری در مراکز ملکی یکی دیگر از اقدامات تأمیناجتماعی منطبق بر اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت محسوب میشود. راهاندازی مراکز مشاوره فرزندآوری برای ارائه خدمات مشاورهای و آموزشی رایگان به بیمهشدگان درباره بارداری در مراکز سرپایی تأمیناجتماعی در راستای ضرورت افزایش جمعیت از برنامههای سازمان است. استانداردسازی بلوکهای زایمان تأمیناجتماعی و اتاقهای زایمان خصوصی (LDR) نیز برای حفظ حریمخصوصی و رعایت حقوق بیمهشدگان جهت ارائه خدمات مطلوب در مراکز ملکی سازمان اجرایی شد. بر اساس موازین استاندارد جهت برخورداری مادران باردار هنگام زایمان، علاوه بر اختصاص ماما، یک اتاق کامل در اختیار مادر و خانواده قرار میگیرد تا ضمن حفظ آرامش کامل برای این بانوان، زمینه زایمان ایمن آنان فراهم شود.