بازنگری مشاغل سخت و زیانآور با مشارکت شرکای اجتماعی
به گزارش آتیه آنلاین، برمبنای اطلاعات موجود سالانه ۴۰۰ هزار بازنشسته به جمع مستمریبگیران این سازمان افزوده میشود که بخش قابل توجهی از این بازنشستگان در بخش مشاغل سخت و زیانآور بازنشسته شده یعنی بیش از ۲ میلیون و ۱۵۰ هزار بازنشسته در این سازمان در بخش سخت و زیانآور از خدمات سازمان استفاده میکنند.
همچنین برخی دیگر از آمارها به این موضوع اشاره دارد که در سال ۱۴۰۲ بیش از ۹ درصد مصارف سازمان تأمین اجتماعی در بخش بازنشستگی سخت و زیانآور هزینه میشود که باید یک آسیبشناسی جدی در اینباره انجام شود. در حال حاضر این گروههای هدف با ۲۰ سال سابقه بیمهپردازی سالیان سال خود و خانواده آنان از مستمری تأمین اجتماعی بهرهمند هستند.
بنابراین همه این موضوعات نشان میدهد که باید آییننامههای مربوط به مشاغل سخت و زیانآور در راستای حمایت از جامعه کار و تولید بازنگری شود البته لازمه کار این است که همه واحدهایی که در حوزه سخت و زیانآور تعریف میشوند به غیر از معادن که ذاتاً سخت و زیانآور هستند، میتوانند از این موضوع خارج شوند، به همین واسطه باید به این واحدها ابلاغ شود تا ظرف ۲ سال بازنگری انجام شود. در این راستا میتوان سامانهای برای یکسانسازی رویه مشاغل سخت و زیانآور در کشور ایجاد کرد.
ضرورت تشکیل کارگروهی برای حل مشکل مشاغل سخت و زیانآور
مصطفی سالاری، مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی درباره قوانین مربوط به مشاغل سخت و زیانآور گفت: کارگر و کارفرما و سازمان تأمین اجتماعی جملگی از این وضعیت ناراضی هستند و از طرفی شرایط طوری است که در حال حاضر قانون اجازه میدهد افراد در سنین خیلی پایین بهخاطر مشاغل سخت و زیانآور بازنشسته شوند که این به زیان کارگران و صندوق بازنشستگی نیز هست.
سالاری درباره واقعیسازی مزد اظهار کرد: کارفرمایان براساس آنچه واقعاً حقوق پرداخت میکنند، فهرست تنظیم میکنند. پرداخت حق بیمه براساس دستمزد واقعی در زمان بازنشستگی به نفع کارگران است و ما باید به این سمت برویم تا کارفرمایان کمتر اذیت شوند. حرف اصلی تأمین اجتماعی این است که حق بیمه باید برای همه کارگران و براساس همه مزد و مزایای آنان و بدون ایجاد اختلال در امور کارفرمایان پرداخت شود.
وی اضافه کرد: پیشنهاد ما این است که با مشارکت تشکلهای کارگری و کارفرمایی برای حل مشکل مشاغل سخت و زیانآور و همچنین پرداخت حق بیمه واقعی براساس مزد واقعی، کارگروهی تشکیل شود تا برای منافع همه طرفها و شرکای اجتماعی و سازمان تأمین اجتماعی تصمیمگیری کنیم.
مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی در ادامه با انتقاد از برخی رویهها و سواستفاده از مقررات در حوزههای بیمهای و ضرورت اصلاح آنها گفت: در موضوعاتی مانند بیمه قالیبافان، کارگران ساختمانی یا مشاغل سخت و زیانآور، عدهای هدف و منظور قانونگذار از این مقررات حمایتی را با عملکردشان منحرف کردهاند. ۵۲ درصد بازنشستگان در سال گذشته با سنوات ارفاقی بازنشسته شدهاند که به شدت به صندوق آسیب میزند. تأمین اجتماعی جایگاه حاکم ندارد که مدعی دریافت مالیات از غنی و دادن آن به فقیر باشد. کار ما خدماتی است، وظیفه ما خدمترسانی است و به عنوان یک صندوق بیننسلی امانتدار حقالناس هستیم
تأکید بر سالمسازی کارگاههای تولیدی
با توجه به اینکه براساس قانون مرتبط با مشاغل سخت و زیانآور کارگاهها باید ظرف دو سال سالمسازی کارگاههای تولیدی خود را انجام دهند و از این طریق باید عوامل سخت و زیانآوری آنها مرتفع شود. بنابراین اجرای کامل این قانون بسیاری از مشکلات این حوزه در راستای جبران منابع و افزایش کیفیت ارائه خدمات به بیمهشدگان و بازنشستگان کمک خواهد کرد.
برای حل این مشکلات نیاز به همکاری شرکای اجتماعی است تا برخی رویهها این چنینی اصلاح شود زیرا سازمان تأمین اجتماعی همه این فعالیتها را میتواند با همکاری این شرکا به سرانجام برساند. به همین واسطه انتظار داریم شرکای اجتماعی در این مسیر پیشگام باشند تا آیندهای روشن برای این سازمان بزرگ بیمهگر تأمین شود.
آمارهای موجود حاکی از آن است که بیش از ۵۲ درصد از بازنشستگیها در سازمان تأمین اجتماعی با احتساب و اعمال سنوات ارفاقی است و در مواردی افراد در سنین بسیار پایین بازنشسته میشوند. به طوری که از سال ۱۴۰۰ تاکنون حدود یک میلیون نفر از بیمهپردازان سازمان بازنشسته شدهاند که نیمی از آنها پیش از موعد و با سنوات ارفاقی بوده و این وضعیت به ضرر بازنشستگان و ذینفعان است.
با توجه به هزینههای سنگین بازنشستگیهای پیش از موعد برای سازمان تأمین اجتماعی، لزوم اصلاح برخی از رویهها و همکاری شرکای اجتماعی میتواند مسیر تحقق برنامههای تدوینشده و افزایش کیفیت خدمات ارائه شده به همه ذینفعان سازمان را به دنبال داشته باشد.
محمد محمدی، معاون بیمهای سازمان تأمین اجتماعی نیز در این باره گفت: از نیمه دوم سال ۱۴۰۰ بابت پرداخت مستمریها هیچگونه استقراضی از نظام بانکی نداشتیم. در سال ۱۴۰۰ مقدار مصارف سازمان کمی بیشتر از منابع بود و در سال ۱۴۰۱ مصارف و منابع تقریبا برابر بود، اما در سالی که گذشت یعنی سال ۱۴۰۲، منابع ما از مصارف پیشی گرفت که به بخش درمان اختصاص یافت و این اتفاق مثبت به همت و تلاش شما همکاران محقق شد.
محمدی افزود: در سال ۱۴۰۲ نزدیک به یک میلیون نفر بیمهشده جدید به بیمهشدگان سازمان اضافه شدند و برنامه ما برای سال ۱۴۰۳ نیز اعلام شده است که بر اساس بررسیها کاملاً دستیافتنی است. ظرفیت افراد فاقد بیمه اجتماعی در کشور بسیار قابل توجه است که برای سازمان تأمیناجتماعی یک فرصت بسیار مناسب است تا ضمن تقویت پایداری منابع خود به تحقق اصل فراگیری پوشش بیمهای ۲۹ نیز عمل کند.
رشد منابع تأمین اجتماعی با افزایش بازنشستگان پیش از موعد
سازمان تأمین اجتماعی در سالهای گذشته برای پرداخت تعهدات کوتاهمدت و بلندمدت خود به جامعه تحت پوشش ماهانه ۴۲ هزار میلیارد هزینه داشت که این رقم در سال گذشته به رقم ۶۰ هزار میلیارد تومان در طول ماه رسید که البته بخش عمدهای از این منابع برای پرداخت مستمری برای همه مستمریبگیران و بازنشستگان به ویژه بازنشستگان پیش از موعد هزینه میشود.
آمارهای موجود نشان میدهد که در سال ۱۴۰۴ میزان تعهدات سازمان تأمین اجتماعی با رشد قابل توجهی روبهرو است به طوری که ماهانه ۹۰ هزار میلیارد تومان هزینه در بخش تعهدات در قبال بیمهشدگان و مستمریبگیران به عهده این سازمان است. در حال حاضر ۵۳ درصد جمعیت کشور در قالب حدود ۵۰ میلیون نفر از خدمات بزرگترین نهاد بیمهگر استفاده میکنند.