لبنیات باز هم گران میشود
به گزارش خبرنگار آتیهآنلاین، روز گذشته وزارت جهاد کشارزی نرخ ۲۳ هزار و ۹۷۰ تومان را برای هر کیلوگرم شیر خام به ستاد تنظیم بازار پیشنهاد داد که این رقم در قیاس با قیمت ۱۸ هزار تومانی سال گذشته بیش از ۳۰ درصد افزایش را تجربه کرده است.
بطور معمول هر ساله حوالی اردیبهشت ماه قیمت مصوب شیر اعلام میشود اما سال گذشته این اقدام تا مهر ماه به تعویق افتاد و در نهایت اوایل پائیز مقرر شد قیمت هر کیلو شیر از ۱۵ هزار تومان به ۱۸ هزار تومان برسد که این روند حاکی از افزایش ۲۰ درصدی قیمت این محصول بود اما فعالان صنایع لبنی کشور نسبت به قیمت جدید معترض بودند و حتی به قدری پیگیری کردند که بار دیگر دی ماه سال قبل و در کمتر از چهار ماه قیمت گذاری شیر بار دیگر در ستاد تنظیم بازار از سر گرفته شده و این بار قیمت ۲۶ هزار و ۴۰۰ تومانی برای آن پیشنهاد شد. البته تصمیمگیری درباره این قیمت و اعلام قیمت مصوب تا اردیبهشت ماه امسال به طول انجامید و حال ستاد مذکور قیمت ۲۳ هزار و ۹۷۰ تومانی را برای هر کیلو شیر مصوب کرده است.
اینک دولت اگرچه ملزم است علاوه بر حقوق مصرفکننده شرایط تولیدکننده را نیز در نظر داشته باشد اما باید به این نکته نیز توجه داشت که سرانه مصرف شیر در ایران در قیاس با میانگین جهانی به مراتب پائینتر بوده و حتی گفته میشود این رقم حدود یک پنجم متوسط جهانی است. طی سالیان گذشته تجربه نشان داده علاوه بر مباحث تغذیهای و فرهنگسازی صورت گرفته در ارتباط با تغذیه سالم، موضوع قیمت نیز تاثیر قابل توجهی بر میزان مصرف مردم داشته و با بالا رفتن قیمت محصولات لبنی همواره مصرف مردم سیری نزولی داشته است.
سال گذشته افزایش ۲۰ درصدی قیمت شیر در شرایطی که تورم بالای ۳۵ درصد بود موجب شد بسیاری از تولیدکنندگان محصولات لبنی به انتقاد پرداخته و در نتیجه این نقدها در ماههای پایانی سال شاهد افزایش مجدد قیمت محصولات لبنی باشیم.
محمد فربد، سخنگوی انجمن صنایع فرآوردههای لبنی ایران در آن مقطع با اشاره به این موضوع، گفت: «براساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطهبهنقطه لبنیات در بهمنماه امسال نسبت به بهمنماه پارسال ۲۴ درصد است که در مقایسه با نرخ تورم نقطهبهنقطه ۳۵.۳ درصدی، بیش از ۱۱ درصد پایینتر است.»
وی افزود: «با توجه به اینکه تورم محصولات ما ۱۱ درصد کمتر از تورم عمومی کشور است، کسی نمیتواند صنایع لبنی را به گرانفروشی متهم کند؛ بهخصوص که بازار لبنیات هم بهشدت رقابتی است و رقابتها مانع از افزایش بیدلیل قیمتها خواهد شد.»
این فعال صنفی در آن دوره با بیان اینکه حاشیه سود صنایع لبنی ۳ تا ۴ درصد است و در بهترین حالت به ۵ درصد میرسد، گفت: «حاشیه سود قانونی صنایع لبنیات ۱۷ درصد است؛ اما بهدلیل رقابتی بودن بازار و ملاحظاتی که صنایع برای مردم دارند، حاشیه سود بسیار کمتری را پذیرفتهاند.»
با این وجود در ماههای پایانی سال گذشته شاهد افزایش قیمت محصولات لبنی بودیم با این حال پیش از فرا رسیدن ایام نوروز امسال علی احسان ظفری، مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای لبنی خاطرنشان کرد: «شرایط کنونی بازار کشش افزایش مجدد قیمت را ندارد، بنابراین برای ایام نوروز و ماه رمضان افزایش قیمت درنظر گرفته نشده است.»
وی با این حال به نوعی راه را برای توجیه گرانیهای این حوزه باز گذاشته و تاکید کرد: «هرگونه افزایش قیمت بیش از ۲۵ درصد نسبت به خرداد سال گذشته، تخلف محسوب میشود. در حال حاضر فقط ۳۸۰ واحد لبنیاتی با کمتر از ۵۰ درصد ظرفیت در حال فعالیت هستند، درحالیکه پیش از اجرای هدفمندی یارانهها و حذف یارانه شیر، تعداد این واحدها به ۱۲۰۰ کارخانه میرسید.»
ظفری همچنین از کاهش ۲۰ تا ۳۰ درصدی صادرات محصولات لبنی نسبت به سال گذشته خبر داد و افزود: «بخش عمده شیرخام کشور پس از تبدیل به پودر شیرخشک به بازارهای هدف صادر میشود.»
اما نکته قابل توجه آنکه اگرچه تورم کشور و شرایط سخت تولید بر کسی پوشیده نیست و همگان هم از چالشهایی که به واسطه قیمتگذاری دستوری ایجاد میشود، مطلعند اما در سال ۱۴۰۲ حامد شاهپوری، معاون مالی و سرمایه انسانی هلدینگ صنایع عمومی تامین در گفتگویی با آتیه آنلاین حتی قدرت دامپروریها را با شرکتهای پتروشیمی قیاس کرده و تاکید کرده بود: «سال گذشته در برخی از شرکتهای دامپروری زیرمجموعه خود با حاشیه سود ۲۴ درصدی توانستیم هزینه ها را تامین کنیم و حال در شرایطی که شرکتهای پتروشیمی حاشیه سودی معادل ۲۵ درصد ثبت کردهاند حاشیه سود در شرکتهای دامپروری ما نیز به ۲۴ درصد رسیده است.» حال ممکن است عدهای چنان بگویند که این آمارها مربوط به سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ میشود و با شرایط روز جامعه متفاوت است اما به هر صورت جا دارد از سوی مسئولان بررسی شود که چگونه ممکن است یکباره وضعیت یک صنعت چنین دگرگون شود!؟ نکته دیگر آنکه در تمام این سالها در زمینه تنوع محصولات لبنی نیز اقدام چشمگیری از سوی این شرکتها صورت نگرفته که منجر به افزایش حاشیه سود آنها شده باشد.