JAI NewsRoom مدیریت

از پرداخت کمک هزینه‌های ناباروری تا افزایش حق عائله‌مندی

30 اردیبهشت 1404 | 13:32
از پرداخت کمک هزینه‌های ناباروری تا افزایش حق عائله‌مندی

به گزارش آتیه آنلاین، سازمان تأمین اجتماعی در راستای اجرای طرح جوانی جمعیت خدماتی همچون پرداخت کمک هزینه ازدواج، غرامت دوران بارداری یا مرخصی زایمان، حق عائله‌مندی و حق اولاد، اجرای بیمه زنان خانه‌دار و دانشجویان، پرداخت ۹۰ درصد هزینه‌های ناباروری و رایگان کردن فرانشیز افراد بالای ۶۵ سال را اجرایی کرده است.

با توجه به اینکه در قانون جوانی جمعیت، توجه خاصی به خانواده شده است این مسئله به‌عنوان یک قانون بالادستی مورد توجه سازمان تأمین ‌اجتماعی قرار دارد، از آنجا که ایران تا سال ۱۴۳۰ به سمت سالمندی حرکت خواهد کرد اجرای چنین قوانینی همچنان کمک‌کننده است با این وجود اگرچه تأمین اجتماعی متولی مستقیم بحث جمعیت در کشور نیست، اما به طور جدی از این موضوع تأثیرپذیر است و به همین دلیل حساسیت خاصی نسبت به موضوع جوانی جمعیت دارد.

سیاست‌های کلی تأمین اجتماعی و توجه به نهاد خانواده و فرزندآوری

همچنین با توجه به اهمیت موضوع تحکیم خانواده و موضوع جوانی جمعیت، سیاست‌های کلی تأمین اجتماعی ابلاغی از سوی رهبر معظم انقلاب در تاریخ ۲۱ فلروردین سال ۱۴۰۱ نیز به مسئله تحکیم خانواده و فرزندآوری توجه جدی دارد و همین موضوع وظیفه‌ای را به عهده سازمان قرار داده است.

مطابق بند ۸ سیاست‌های کلی تأمین اجتماعی (مبنی بر ارائه خدمات لازم به منظور تحکیم نهاد خانواده و فرزندآوری) تکلیفی به عهده این نهاد گذاشته شده است که مهمترین مسئله ضرورت توجه به تعالی جمعیت و فرزندآوری است، از این‌رو تأمین اجتماعی موضوعات مهمی همچون تحت پوشش بیمه قرار گرفتن خدمات تخصصی ناباروری، برخورداری افراد دارای بیش از دو فرزند از مزایای حق‌اولاد و عائله‌مندی، پرداخت ماهانه غرامت دستمزد ایام بارداری، افزایش مدت مرخصی زایمان بیمه‌شدگان به ۹ ماه، کمک هزینه ازدواج و پوشش بیمه‌ زنان خانه‌دار را در دستور کار قرار داد و بسیاری از آنها اجرایی شده است.

پیشروی تأمین اجتماعی در قانون جوانی جمعیت

سازمان تأمین اجتماعی که جمعیت حدود ۴۱ میلیون نفری بیمه‌شدگان با افراد تحت تکفل و حدود ۹ میلیون نفری مستمری‌بگیران و بازنشستگان را خدمات گسترده ارائه می‌دهد این بار هم در راستای اجرای قانون جوانی جمعیت به عنوان یکی از نهادهای پیشرو مطرح است.

قانون جوانی جمعیت تکالیفی را به عهده همه نهادها و دستگاه‌های اجرایی گذاشت اما سازمان تأمین اجتماعی به دلیل گستردگی فعالیت خود بخش عمده‌ای از اقدامات در حوزه جوانی جمعت را برای جامعه هدف خود اجرایی کرد که در ادامه به بخشی از این اقدامات اثربخش بزرگترین نهاد بیمه‌گر اجتماعی اشاره می‌شود.

اجرای بیمه زنان خانه‌دار

براساس آمارهای موجود حدود سه میلیون و ۳۰۰ هزار نفر معادل ۲۱ درصد از مجموع ۱۶ میلیون بیمه‌شده اصلی سازمان تأمین اجتماعی را بانوان تشکیل می‌دهند که این نهاد بیمه‌گر برای خدمات‌رسانی مطلوب به این بانوان نیز برنامه‌هایی همچون اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت را اجرایی کرد.

در همین راستا اجرای طرح بیمه فراگیر خانواده ایرانی به عنوان یکی از برنامه‌های حمایتی سازمان تأمین اجتماعی از زنان خانه‌دار محسوب می‌شود تا از این طریق حمایت همه‌جانبه این سازمان از این بانوان شکل گیرد و از طرفی دیگر به موضوع تحکیم خانواده نیز کمک شود.

برمبنای اطلاعات موجود در حال حاضر ۵۲۰ هزار زن خانه‌دار و دختران از خدمات گسترده سازمان تأمین اجتماعی استفاده می‌کنند که می‌توانند براساس نرخ‌های ۱۲، ۱۴ و ۱۸ درصد از خدمات متنوع این سازمان در حوزه بیمه‌ای و بازنشستگی بهره‌مند شده و با این اقدام آینده خود را تضمین کنند.

اجرای مرخصی زایمان برای بانوان مشمول

اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت یکی از رویکردهای مهم سازمان تأمین اجتماعی به شمار می‌رود. به همین واسطه بهره‌مندی بانوان شاغل از مزایای مرخصی زایمان از ۶ به ۹ ماه به عنوان یکی از دستورالعمل‌های اجرایی مهم این قانون برای گروه مادران باردار مشمول در این نهاد بیمه‌گر اجرایی شده است.

در اجرای بند (الف) ماده «۱۷» قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مدت مرخصی زایمان از ۶ ماه به ۹ ماه افزایش یافته است. مدت مرخصی زایمان برای مادرانی که زایمان آنان سه‌قلو و بیشتر باشد یک سال خواهد بود.

جهت امکان استفاده به میزان حداکثر دو ماه از مدت مرخصی زایمان قبل از تولد فرزند، بیمه‌شده زن می‏تواند درصورت درخواست و براساس گواهی پزشک معالج، حداکثر به میزان دو ماه از مدت مرخصی زایمان را مشروط بر آنکه متصل به تاریخ زایمان باشد، قبل از زایمان استفاده کند. همچنین درباره فرآیند پرداخت غیرحضوری مرخصی زایمان باید گفت که از سال ۱۴۰۰ زمینه ارائه درخواست مرخصی زایمان به‌صورت غیرحضوری توسط بیمه‌شدگان فراهم شده است.

طبق آخرین داده‌های آماری ۱۴۰ هزار و ۶۱ نفر از مادران شاغل و بیمه شده سازمان تأمین اجتماعی پس از انجام مراحل مرخصی زایمان خود در ۹ ماه مدت تعیین شده در مجموع از سال ۱۴۰۰ تا ۲ ماهه اول سال ۱۴۰۳ از مرخصی زایمان ۹ ماهه خود بهره‌مند شدند.

همچنین در حوزه تعهدات کوتاه‌مدت که شامل غرامت دستمزد ایام بیماری، حوادث ناشی از کار، مرخصی زایمان، وسایل کمک پزشکی، کمک هزینه ازدواج و کمک هزینه مراسم ترحیم و هزینه سفر و اقامت بیمار می‌شود، در سال گذشته در مجموع هشت هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان به بیمه‌شدگان و کارگران مشمول پرداخت شده است. تسهیل بهره‌مندی ذینفعان از حقوق قانونی خود در زمینه تعهدات کوتاه‌مدت در سال‌های ۱۴۰۱ با رشد ۲۰۰ درصدی و در سال ۱۴۰۲ معادل بیش از ۲ برابر کل سال ۱۴۰۰ رشد داشت.

پرداخت کمک هزینه ازدواج

یکی از مهمترین خدمات سازمان تأمین اجتماعی به همه بیمه‌شدگان مشمول، پرداخت کمک هزینه ازدواج به عنوان یکی از تعهدات کوتاه‌مدت این نهاد بزرگ بیمه‌گر است که در سال‌ گذشته این سازمان به بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران هشت هزار و ۲۰۹ میلیارد تومان پرداخت کرد. در سال ۱۴۰۳ بابت هدیه ازدواج، مبلغ هزار میلیارد تومان به ۹۲ هزار و ۱۸۲ نفر از بیمه‌شدگان واجد شرایط پرداخت شده است.

سازمان تأمین اجتماعی با تحت پوشش داشتن حدود ۵۰ میلیون نفر از جامعه، ماهانه تعهدات کوتاه‌مدت و بلندمدتی را در قبال همه بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران به عهده دارد که در حال حاضر براساس آخرین داده‌های آماری هر ماه ۹۰ هزار میلیارد تومان در این بخش از سوی این سازمان هزینه می‌شود.

افزایش حق عائله‌مندی و حق‌اولاد

رویکرد سازمان تأمین اجتماعی برای حمایت از خانواده مستمری‌بگیران این بار به شیوه‌ای دیگر دنبال شده است به طوری که بر اساس تصمیمات گرفته‌ شده، بن معیشت بازنشستگان با ۵۰ درصد افزایش به۶۰۰ هزار تومان می‌رسد. همچنین حق عائله‌مندی نیز با ۵۰ درصد افزایش به ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان خواهد رسید. حق اولاد نیز با ۱۰۰ درصد افزایش، یک میلیون و ۷۱۹ هزار تومان (به‌ازای هر فرزند) خواهد شد.

جامعه مستمری‌بگیران و بازنشستگان تحت پوشش با حدود چهار میلیون و ۷۰۰ هزار نفر خدمات گسترده‌ای در بخش‌های بیمه‌ای، درمانی و بازنشستگی از سازمان بزرگ تأمین اجتماعی دریافت می‌کنند که در سال‌های اخیر توجه به حوزه مستمری‌بگیران در راستای پرداخت مستمری بدون وقفه، خدمات گسترده درمانی و افزایش حق عائله‌مندی و حق اولاد گسترده این خدمات را افزایش داده است.

حذف محدودیت اعطای مزایای عائله‌مندی به افراد دارای بیش از ۲ فرزند در سازمان تأمین اجتماعی در راستای اجرای ماده ۷۳ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مصوب ۲۴ آبان ۱۴۰۰ به عنوان یک برنامه عملیاتی در این نهاد بزرگ بیمه‌ای نیز اجرایی شده است.

در همین راستا ۱۵ هزار نفر از جامعه هدف تحت پوشش سازمان شامل بازنشستگان، ازکارافتادگان و بازماندگان به دلیل داشتن بیش از سه فرزند، امکان دریافت حق ‌اولاد را برای فرزندان خود دارند. با اجرای این طرح هیچ محدودیتی برای پرداخت حق اولاد به این جامعه هدف وجود ندارد، حتی چهار یا پنج فرزند به شرط داشتن شرایط قانونی تعیین شده، امکان دریافت این کمک‌هزینه را خواهند داشت.

حذف محدودیت پرداخت کمک‌هزینه اولاد حداکثر تا ۳ فرزند در اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت تصویب شد. تا پایان سال ۱۴۰۱ کمک‌هزینه اولاد صرفاً تا سقف ۳ فرزند قابل پرداخت به مستمری‌بگیران تأمین‌اجتماعی بود که در اجرای ماده (۷۳) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مصوب مجلس شورای اسلامی، محدودیت مربوط به پرداخت کمک‌هزینه اولاد حداکثر تا ۳ فرزند در دستورالعمل‌ها و دستورهای اداری مربوط به مزایای متعلقه به مستمری‌بگیران از ابتدای سال جاری حذف شد.

مبلغ کمک‌هزینه عائله‌مندی و اولاد مستمری‌بگیران تأمین‌اجتماعی واجد شرایط، وفق مصوبات هیات وزیران از سال ۱۴۰۰ تاکنون همانند بازنشستگان دستگاه‌های اجرایی و مطابق بند (۴) ماده (۶۸) قانون مدیریت خدمات کشوری پرداخت می‌شود.

پرداخت ۹۰ درصد هزینه‌های دوران ناباروری

در اجرای طرح‌های تعالی و جوانی جمعیت نیز پوشش بیمه‌ای هزینه‌های درمان‌های تخصصی و فوق‌تخصصی ناباروری در این دولت مورد توجه قرار گرفت و تاکنون خدمات گسترده‌ای به گروه‌های مشمول و جامعه هدف از میان بیمه‌شدگان تحت پوشش ارائه شده است.

براساس بند یک سیاست‌های جمعیتی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری و ارتقای بالندگی و جوان‌سازی جمعیت با هدف افزایش نرخ باروری، همچنین به استناد موادی از قانون بودجه سال ۱۴۰۰ و به دنبال تصویب هیات وزیران، خدمات درمان ناباروری از آذر ماه سال ۱۴۰۰ در تعهد سازمان‌های بیمه‌گر قرار گرفت. در این راستا سازمان تأمین ‌اجتماعی دستورالعمل خرید راهبردی خدمات درمان ناباروری ابلاغی از سوی دبیرخانه شورای عالی بیمه سلامت را برای اجرا به مدیریت درمان استان‌ها ارسال کرد.

البته برای برخورداری از این خدمات در حوزه ناباروری، شرایط استفاده از امکانات و حمایت‌های تأمین ‌اجتماعی مشخص است و تأمین ‌اجتماعی از زنان متاهل تا ۴۹ سال تمام و مردان متاهل با شرایط ناباروری اولیه یا ثانویه تحت پوشش سازمان حمایت می‌کند.

آمارهای موجود حاکی از آن است که در سال ۱۴۰۳ طبق اطلاعات موجود ۶۵ هزار و ۲۶۳ پرونده برای زوجین نابارور در طول ۹ ماه تشکیل شد که در همین زمینه ۳۱۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان به مراکز طرف قرارداد و بیمه‌شدگان در قالب خسارت متفرقه پرداخت شد. علاوه بر آن ۱۹۵ میلیارد تومان بابت داروهای نازایی و در مجموع ۵۱۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان از سوی این سازمان در این بخش هزینه شد.

سازمان تأمین ‌اجتماعی برای پوشش درمان ناباروری در سال ۱۴۰۰ تعداد سه هزار و ۶۶۲ پرونده تشکیل و رسیدگی کرده و از این بابت مبلغ ۱۰ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان به مراکز طرف قرارداد و بیمه شدگان در قالب خسارت متفرقه پرداخت کرده است. همچنین ۱۳۰ میلیارد تومان بابت داروهای نازایی و در مجموع ۱۴۰ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان از سوی این سازمان هزینه شده است.

علاوه بر آن خدمات ارایه شده در سال ۱۴۰۱ به تشکیل پرونده برای ۴۷ هزار و ۴۷۲ نفر و ۱۲۵ میلیارد تومان به مراکز طرف قرارداد و بیمه‌شدگان در قالب خسارت متفرقه پرداخت شد و در این راستا هم ۱۴۰ میلیارد تومان بابت داروهای نازایی و در مجموع ۲۶۵ میلیارد تومان توسط این سازمان هزینه شده است.

رایگان کردن فرانشیز افراد بالای ۶۵ سال

یکی دیگر از خدمات سازمان تأمین اجتماعی در بخش حمایت از خانواده، رایگان کردن فرانشیز افراد بالای ۶۵ سال برای همه گروه‌های مشمول از خانواده بزرگ مستمری‌بگیران تحت پوشش است تا از این طریق بخشی از هزینه‌های سالمندان در راستای حمایت از آنان کاسته شود.

کمتر از نیمی از جامعه مستمری‌بگیران و بازنشستگان را افراد بالای ۶۵ سال تشکیل می‌دهند به همین واسطه سازمان تأمین اجتماعی برای حمایت درمانی این افراد در بخش بیمارستان‌های طرف قرارداد فرانشیز این گروه‌ها را رایگان کرد تا علاوه بر دریافت خدمات از مراکز ملکی در این بخش هم بتوانند نیازهای درمانی خود را برطرف کنند.

همه این اقدامات نشان می‌دهد که سازمان تأمین اجتماعی به عنوان یکی از سازمان‌های پیشرو در راستای اجرایی کردن قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری دقیقی را دنبال می‌کند تا همه ذینفعان بتوانند از این خدمات استفاده مطلوبی داشته باشند.

بازگشت به فهرست